نگرش تاریخی محقق سبزواری در کتاب روضة الانوار عباسی

نویسندگان

نجف لکزایی

زهره باقریان

چکیده

تاریخ اندیشی و تعقل تاریخی از گذشته دور وجود داشته است، ولی به معنای یک نظام فلسفی و فکری منظم و دارای پیش فرض های معین و روش مشخص به دوره جدید باز می گردد. فیلسوف تاریخ به دنبال فهم معنا و هدف تاریخ است. او می خواهد دریابد آیا سلسله حوادث و رویدادهای گذشته مجموعه نامرتبط و بی هدفی بوده یا این که در ورای این رویدادها هدف، غایت و طرفی وجود دارد؛ اما این که یک فقیه نیز دارای تعقلی تاریخی است یا نه، این سؤالی است که این مقاله در صدد پاسخ گویی به آن است. مقاله حاضر در صدد است تا پاسخ به سه سؤال اصلی فلسفه نظری تاریخ را از منظر فیلسوف فقیه، محقق سبزواری بررسی و تحلیل کند.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

روضة الانوار عباسی و رابطه مجتهد و سلطان

محقق سبزواری کیست ؟ محمّد باقر سبزواری، معروف به محقّق سبزواری، در سال 1017 ه . ق. به دنیا آمد.[1] وی فرزند محمّد مؤمن خراسانی است که پس از وفات پدرش به اصفهان آمد و در آنجا سکنی گزید[2] و در اندک زمانی سرآمد علمای عصر خود شد؛ به گونه‏ای که پس از چندی به درخواست شاه عباس دوّم سمت امامت جمعه و جماعت و منصب شیخ‏الاسلامی را پذیرفت.[3] محقّق سبزواری نزد شاه عباس دوّم و وزیر عالم او خلیفه سلطان بسیار عز...

متن کامل

محقق سبزواری و رویکرد مرآتی و سلوکی وی در روضةالانوار عباسی

با وجود آن‌که در منابع تاریخ‌نگاری دورة شاهعباس دوم صفوی، نظیر عباس‌نامه و قصصالخاقانی، از حاکم‌بودن شرایط مساعد و مناسب اجتماعی در نتیجة عدالت این پادشاه صفوی سخن بهمیان آمده است ولی بررسیاوضاع و شرایط اجتماعی این عصر، با بهر‌ه‌گیری از نظریة سوگیری بازماندگی،[1] نشان می‌دهد که تدابیر حکمروایی صورت‌گرفته از سوی پادشاه صف...

متن کامل

زندگی سیاسی در اندیشه محقق سبزواری

جدی‏ترین تأملات در حوزه زندگی سیاسی در عصر صفویه از سوی محمد باقر سبزواری صورت گرفته است. وی از زاویه کارکردگرایانه به بحث از انواع نظام‏ های سیاسی پرداخته و آن را تحلیل کرده است. در این نوشتار تعریف ویژه سبزواری از زندگی اجتماعی، زندگی سیاسی، قانون، حاکم عادل، اهداف حکومت، نظام سیاسی فاضله، نظام سیاسی ناقصه، ویژگی‏ های هیأت حاکمه، انواع طبقات و اصناف، طراحی سازمان حکومت، وظایف و حقوق مردم و تأ...

متن کامل

روضه الانوار عباسی، نظامنامة اخلاق حاکمان در عهد صفوی

«روضه الانوار عباسی» یکی از برجسته ترین آثار اخلاقی است که در زمینة حکمت عملی و در ادامة سنت سیاست نامه نویسی فارسی در زمان شاه عباس دوم تالیف شده است. صاحب این اثر ملا محمد باقر سبزواری(م.1090ه.ق)، امام جمعه و شیخ الاسلام بزرگ عهد صفوی است که اثر خود را در تداوم سلسله تاریخی آثار به وجود آمده در زمینة حکمت عملی مدون کرده است."سیاست مدن" به عنوان بخشی از حکمت عملی و البته در انطباق با شریعت اسل...

متن کامل

امنیت و راه‌کارهای تأمین آن در اندیشه محقق سبزواری

در این مقاله مفهوم بااهمیت امنیت و عوامل موجده و ابعاد مختلف آن در کتاب روضه‌الانوار بررسی شده است و با این منظر ضمن نگرش دقیق‌تر به زوایای اندیشه و تبیین نحله تفکر سیاسی محقق سبزواری، با وضعیت سیاسی و اجتماعی عصر صفوی و نوع تأملات و اندیشه‌ورزی در عرصه سیاست و حکومت آن دوران آشنایی بیشتری صورت پذیرفته است. امنیت در منظومه فکری محقق سبزواری جایگاهی محوری، والا و تأمل‌ورزانه‌ایی داشته است. وی...

متن کامل

روضه الانوار عباسی، نظامنامة اخلاق حاکمان در عهد صفوی

«روضه الانوار عباسی» یکی از برجسته ترین آثار اخلاقی است که در زمینة حکمت عملی و در ادامة سنت سیاست نامه نویسی فارسی در زمان شاه عباس دوم تالیف شده است. صاحب این اثر ملا محمد باقر سبزواری(م.1090ه.ق)، امام جمعه و شیخ الاسلام بزرگ عهد صفوی است که اثر خود را در تداوم سلسله تاریخی آثار به وجود آمده در زمینة حکمت عملی مدون کرده است."سیاست مدن" به عنوان بخشی از حکمت عملی و البته در انطباق با شریعت اسل...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
فصلنامه علمی پژوهشی تاریخ اسلام

ناشر: دانشگاه باقرالعلوم علیه السلام

ISSN 2008-6431

دوره 10

شماره شماره 1 - بهار 88 - مسلسل 37 2009

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023